Doğum kontrol yöntemi: Spiral

Doğum kontrol yöntemi: Spiral

Spiral, en çok tercih edilen yöntemlerinden olmasına rağmen, bazı durumlarda takılmaması ya da çıkarılması gerekiyor.



Her çiftin çocuk sahibi olması, elbette en önemlisi istediği zaman, istediği sayıda çocuk sahibi olması hakkı. İşte bunu sağlamak için kullanılan doğum kontrol yöntemleri, başta doğum kontrol hapları olmak üzere hormon iğneleri, hormon implantları (kapsüller), ameliyatla kısırlaştırma, prezervatif ve persona dijital kontrol (hamile kalmak için tehlikeli günleri ve serbest günler kırmızı ve yeşil ışık ile belirten idrar testi) yöntemleri olarak sıralanabilir.

Bunların yanı sıra, en sık başvurulan doğum kontrol yöntemi, hiç kuşkusuz “spiral.” Spiral, rahim içine uygulanarak yumurtanın rahim içine naklini, spermlerin yumurtanın yanına gitmesini ve döllenme olsa bile rahim içinin özelliklerini bozarak döllenmiş yumurtanın yerleşmesini engelleyen, genellikle ucunda ip bulunan plastik veya metalden yapılmış rahim içi aracıdır.

Spiralle ilgili merak edilen soruları Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Senai Aksoy yanıtlıyor.

Spiral nasıl bir doğum kontrol aracıdır?

Mekanik korunma yöntemlerinden biri olan spiral, 2-3 cm boyutunda, T şeklinde bir rahim içi aracıdır. T’nin uçlarında ve sapında çok ince bakır teller sarılıdır ve bu teller korunmanın önemli bir kısmını temin eder. Hormonlu spirallerde ise hem hormonal hem de mekanik yöntem beraber kullanılır. Spiral, hormon salgılayarak, rahim içini embriyonun tutunmasını etkisiz hale getirir. Spiraller genel olarak rahim ağzının geçirgenliğini azaltır ya da o bölgeye erişmiş spermlerin büyük bir kısmını öldürür. Bu öldürme işini de bakır elementi yapar.

Spiral kull******r nelere dikkat etmeli?

Spiralin yılda bir ya da yılda iki kez kontrol edilmesi gerekir. Kontroller esnasında vajen ile rahim ağzına bakılır. Rahim ağzında ipin yerinde olup olmadığı ve bir de vajinal ultrasonla spralin rahim içinde normal yerleşip yerleşmediği kontrol edilir. Spiral yerinden oynamış ya da düşmüşse muayenede görünür. Spiral yerinden oynamışa koruyuculuğu devam eder fakat koruma miktarında azalma olabilir. Bu durumda hasta ile görüşülüp kalmasına ya da yenisini takmaya karar verilir.

Spiral hamile kalmayı kesinlikle engeller mi?

Spiral, dünyada kullanlan en iyi doğum kontrol yöntemlerinden biridir. Her şeyde olduğu gibi koruma ihtimali yüzde 100 değildir, ama yüksektir. Yılda 100 tane spiral kullanan kadından sadece 1 ila 3’ü hamile kalabilir gibi bir oranı vardır. Şu anda kullanılan tip spiraller 3-10 yıllık kullanım ömrüne sahiptir. 10 yıldan sonra içerdiği bakırlar bittiği için koruma oranında düşme meydana gelir. Hormonlu spirallerde ise kullanım süresi 3 yılda biter. Süresi bitince de kalmasının bir sakıncası yoktur ama koruyuculuğu olmaz, o nedenle süreye riayet etmek gerekir.

Spiralin diğer doğum kontrol yöntemlerine göre avantajları nelerdir?

Diğer doğum kontrol yöntemleri olan doğum kontrol hapları ya da implantlar, hormon içerdikleri için herkeste kullanılamazlar. Uzun süreli kullanımda bazı problemler ortaya çıkabilir. Hormon kullanabilmek için sigara içmemek, kolesterolün yüksek olmaması, şeker hastalığı olmaması gerekir. Ama spiralde böyle kısıtlamalar yok. Çıkarıldıktan sonra, arada bir adet dönemi geçtikten sonra hamilelik mümkün olabiliyor. Yani spiral, çabuk geri dönebilen bir doğum kontrol yöntemi. Birçok devlet kuruluşunda bedava olarak takılabiliyor ve özel sağlık kuruluşlarında da ya çok küçük bedellerle ya da bazı kampanyalarla bedava olarak takılabiliyor.

Spiralin yan etkileri var mı?

Spiral bir miktar dış gebeliği artırabiliyor. Her şey normal gidiyorsa spiralin herhangi bir soruna sebep olmaması gerekiyor. Ara kanamalar, sürekli kanamalar, kahverengi akıntı, akıntı ya da kasıkta ağrı türü şikayetler varsa, spiralde problem var demektir. Ya tedavi etmek ya da spirali tamamen çıkarmak gerekir. Ağrı, titreme, kanama varsa, enfeksiyon belirtisi olabilir. Spiral enfeksiyonları da bir miktar kolaylaştırıcı etkiye sahiptir. Dolayısıyla kanama ve spiral ciddiye alınmalı. Bu durumda ciddi tedavi uygulanır, yanıt alınmazsa spirali çıkarmak tercih edilir.

Spiral kimlere takılamaz?

Spiral, rahim içine yerleştirilen bir araç olduğu için, rahmin üçgen şekline uygun yapılmıştır. Rahim içinde doğuştan herhangi bir anormallik varsa, örneğin perde varsa, takılması mümkün olmaz. Genital enfeksiyonu ya da enfeksiyon yatkınlığı olan kadınlarda da kullanılmaz. Çünkü enfeksiyonun üzerine bir de yabancı maddeyi koyduğunuzda, vücudun kendi kendini tamir etme, savaşma ihtimalini ortadan kaldırmış olursunuz. Daha önce dış gebelik geçirmiş ya da dış gebeliğe yatkın olanlarda da spiral kullanımı tavsiye edilmez.

Spiral taktırmak kimler için sakıncalı?

Spiral, adet kanamalarının miktarını bir miktar artırır ama çok rahatsız edici miktar değildir bu. Ama zaten adet kanama miktarı fazla olanlarda bu kanama artışı rahatsız edici olabilir. Daha önceden enfeksiyon geçirmiş, enfeksiyona yatkın olanlarda da enfeksiyonun alevlenmesine yol açabildiğinden spirali tavsiye etmiyoruz.